Veliki slikari svih vremena

LEONARDO DA VINČI
(1452-1519)


U vrijeme renesanse olièenje nauke i umjetnosti bio je Leonardo da Vinèi. On je bio èovjek koji se izdvajao po mnogim otkriæima iz raznih oblasti nauke i umjetnosti. Gospodari umjetnosti ga znaju kao slikara Ðakonte, obièno nazivane Mona Liza i uzbudljive Tajne veèere, naslikane na zidu dvorane manastira Santa Marije de Gracije u Milanu, Italija. Ove slike su gaproslavile kao umjetnika, ali one ne bi trebale da bace u sjenku njegove druge sposobnosti kao slikara, arhitekte i nauènika koji je izvršio mnoga istraživanja u oblasti biologije, psihologije, matematike,mehanike i inžinjeringa. 300 godina prije nego sto su leteæe mašine bile usavršene, Leonardo je izveo planove prototipa aviona i helikoptera. Njegova istraživanja ljudske anatomije bile su vrhunac renesansne nauke. Njegove nevjerovatne ilustracije ljudskog tijela uzdigle su slikanje na najveci nivo moderne umjetnosti.

LEONARDOV ŽIVOT

Njegov život se može svesti na pet perioda: njegovo djetinjstvo u Firenci, njegov život u Milanu (1482-1499), zatim povratak Firencu pa ponovo u Milano gdje ostaje do 1513.Roðen je 1452. u Vinèi, inaèe mjastu gdje senalazila njegova familija.Odrastao je i školovao se na oèevom imanju. Kada je imao 15 godina otac ga je dao kao šegrta u Firenci, gdje je uèio slikanje, skulpturu i mehanièku umjetnost. U obližnjoj radionici umjetnika Antonija Paulola on je zapoèeo svoj interes zaanatomiju. On je bio prihvaæen u ceh slikara 1472. i ostao u gradu sledeæih 10 godina. u ovom ranom periodu njegovog života, misterija Leonardovog stvaranja je veæ bila dokazana posebno na njegovim nedovršenim slikama. Izdvaja mu se i mnogo crteža olovkom koje su dale dokaz njegove vještine u crtanju. Mnogi od ovih crteža su bili tehnièke prirode-vojno oružje i razne druge aparature.

PRVA USLUGA U MILANU

1482. godine Leonardo je unajmljen od strane kneza od Milana, Ludovica Sforca, da bude slikar i inženjer u rezidenciji. Cijelo vrijeme je bio zauzet kao slikar i skulptor iako su mnoge od njegovih slika i sve skulpture ostale nedovršene. Bio je èesto savjetovan od strane radnika iz oblasti arhitekture, a bio je i inženjer hidraulike i mehanike.To je bilo kad je boravio u Milanu kad se èitava mnogostranost ovog genija nije mogla objašnjavati i dok svo interesovanje iz svijeta ljudskog roda i prirode nije u potpunosti dokazano. Kroz njegovu nevjerovatnu sposobnost da razumije ono što vidi, on otkriva ujedinjenu teoriju svijeta i ilustruje je u svojim sveskama koje danas vrijede èitavo bogastvo. Nažalost njegovo nemilosrdno bavljenje naukom natjeralo ga je da mnoge umjetnièke kreacije ostavi nedovršene. Sa ovih 17 godina u Milanu Leonardo je naslikao samo šest slika: dva portreta, Tajnu veèeru dvije verzije Kamene djevice i dekorativnu tavanicu u Castello Sforzesco. Ostale slike ili nisu bile završene ili si nestale.

POVRATAK U FIRENCU

Nakon njegove duge odsutnosti, doèekan je kao slavni i ugledni umjetnik. Najvijrednije djelo koje je saèuvano iz ovog perioda je Mona Liza koja se sada nalazi u muzeju Luvr u Parizu. Leonardo je takoðe uradio neke skice za Rezidenciju u Firenci koja nikad nije sagraðena. 1516. godine prihvata poziv od Francisa I, kralja Francuske, da napusti Italiju i da radi za njega. Leonardo je poslednje tri godine života proveo u mjestu Klouksu, blizu kraljevske rezidencije u Amboisu. Data mu je titula "kraljev prvi slikar, arhitekta i mehanièar". 1519. godine umro je u Klouksu i sahranjen u crkvi koja je bila u sklopu palate.

Ogist Renoar


Ogist Renoar je francuski slikar koji se vezuje za impresioniste, iako veliki broj njegovih slika ne pripada ovom pravcu. Na svojim impresionistièkim slikama on je, osim svjetlosti istrazivao i pokret ljudske figure. Sa njim se tematika impresionizma promijenila, pa je sa pejzaža, koje je Mone skoro iskljuèivo slikao, prešla na pariski život: zabave, ulicu...


Lepotu i toplinu Moneovih paleta nadmašio je samo Ogist Renoar. Njegova najomiljenija tema bile su kupaèice, mlade, jedre žene razvijenih oblika, s detinjastim licem i dugom kosom. Slikao je takoðe i svoju decu i ta se platna smatraju, zbog svoje ljupkosti, kao dela koja spadaju meðu najlepše primerke ovakvog slikarstva.

Portret gospodje Sarpantije sa decom je u sustini neobicno uspeo kao prikaz jedne univerzalne žene i njene porodice (gospoða Sarpantije je meðu najèuvenijim po gostoprimstvu u Parizu). Ova slika predstavlja ogroman uspeh kako je i bila primljena na izložbi Salona 1879. godine. Meðutim, ona je i uspeh Renoara kao umetnika. Radeæi van svog ateljea, ogranièen u izboru predmeta, umetnik postiže prirodan aranžman dajuci slici skladnost i svežinu

REMBRANT VAN RAJN
(1606-1669)


Roden je i zivio u Holandiji u 17.vijeku.Bio je covjek nesputanog duha,najcuveniji i najpostovaniji slikar svoje zemlje.Njegov lik poznat je iz velikog broja autoportreta:imao je valovitu kosu ,izrazajno,rumeno lice,prcast nos.
Najveći slikar Holandije u 17.vijeku bio je Rembrant.Počeo je da slika u rodnom Lajdenu biblijske prizore na kojima je rješavao probleme osvjetljenja, zajedničke svim baroknim slikarima.Prešavši iz Lajdena u Amsterdam , u kojem je ostao do kraja života, Rembrant daje sve dublji smisao svijetlo-tamnom,a razvoj njegove umjetnosti obilježen je sve ličnijim i slobodnijim izrazom.Na prvim radovima nastalim u Amsterdamu,kakav je Čas anatomije doktora Tulpa,realizmom je zadovoljio modele. Svjetlost na Rembrantovim slikama ne dolazi ni iz jednog određenog izvora,ona zrači iz samih boja,čiji je pigment nanosio čas u debelim gotovo ispupčenim namazima,čas u tankim ,gotovo prozirnim slojevima.Subjektivan tretman svjetlosti dostiže krajnju slobodu na poznim Rembrantovim slikama.
Roden je u lajdenu 15. jula 1606.Njegov otac Harmen Hertis bio je mlinar , a majka Hajldhen(Kornelija)bila je pekareva kci...Porodica je cetiri generacije posjedovala mlin na Rajni i bila je imucna ,tako da je Rembrant bio posteden bavljena teskim poslovima.Roditelji su ga upisali u gimnaziju,a kada mu je bilo 14.godina (1620) prijavili su ga za univerzitet u Lajdenu.Zbog raskola u skolstvu i velike strasti (slikarstva)nije studirao.U 15. godini pokazuje dar za crtanje i otac se slozio da napusti skolu i bude segrt lokalnog slikara.Tu je bio od 1621.-24.naucio tehnike i teme pa odlazi kod boljeg ucitelja.Njegov novi ucitelj(Piter Lastaman),kao i stari ,bio je istorijski slikar,a uz to je proveo puno vremena u IIItaliji

Rembrant je odlucio da napusti Lajden kad je stekao sposobnost za biljezenje i izrazavanje osjecanja i odlazi u Amsterdam.Tamo je upoznao Saskiju ,imucnu kcerku sudije Visokog suda i nekadasnjeg gradonacelnika.Vjencao se sa njom jula 1634.Tada je dobio i prvu narudzbu od princa Frederika Henrika,za niz slika o mukama Isusovim.1641. dobili su sina Titusa i sljedece godine umire mu zena..Dadilja njegovog sina postala mu je ljubavnica.Nakon toga bio je u vezi sa seoskom djevojkom Henrikijom.Nije se htio ozeniti sa njom radi toga da ne bi izgubio nasljedstvo.Bili su neprestalno u dugovima.1654.godine rodila im se kcerka Kornelija


Malo je prodavao slika i nije mogao izbjeci bankrot 1657.Izvrsena je podjela (1658) Rembrantovih stvari na aukcijama.1665.dobija narudzbinu za "Jevrejsku nevjestu".

1669.Rembrant je naslikao"Simeona sa malim Isusom",mozda svoju posljednju sliku

Umro je 4.10.1669. i sahranjen je '

cetiri dana poslije u zakupljenoj grobninci u amsterdamskoj crkvi Vester Kerk.Poslije smrti cak su ga i kriticari zaboravili.

Vinsent van Gog
(1853-1890)

Vincent van Gogh je rodjen 30.marta 1853,u provinciji Severni Barbant u jednoj od najsiromasnijih parohija,Groot Zender.Vinsent znaci pobednik,ali je u zivotu imao vise poraza,nego pobedaSa osam godina je poceo da slika.Radio je u samoci.Imao je zapaljiv,neobuzdan karakter koji je cesto dovodio do iznenadnih nastupa besa,cinilo se zbog sitnica.Obozavao je svog mladjeg brata Tea,kome je kasnije sudjeno da odigra glavnu ulogu u zivotu slikara.Vinsent je proveo nekoliko godina u pansionima,mnogo je citao,crtao,ali nije bio blistav djak.Kao prodavac slika,dobija preporuku od ujaka Senta i odlazi u HagPosle toga odlaz u Pariz,na prvu izlozbu impresionista.Onda odlazi u Englesku kao propovednik.Posto ga nisu razumeli,proteran jeOnda se pojavljuje brat Teo i nagovara ga da postane slikar.Van Gogh napokon zapocinje svoju slikarsku karijeru.

U pocetku je slikao slike iz zivota holandskih seljaka i rudara,radeci u tamnim mrkozelenim tonovima.Napusta socijalne teme iodlazi u Arl,na jug Francuske.Tu se najvise izrazavao varijacijama plavih i zutih boja.One su simbol unutrasnjih ritmova i vibracija.U tom simbolizmu ucestvuju jos dve boje,crvena i plava.Iz arla prelaz u San Remi.Intenzitet ekspresije prelazi u gest ruke,cetke ili noza.Teme ovih slika su masline,cempresi,planine.

25.juna. 1890 slika svoje poslednje platno Gavranovi nad poljem zita.Zloslutno graktanje crnih ptica nagovestava nesrecu 27.jun vincent luta poljima.Bio je suncani letnji dan.Odjednom se pocelo smrkavati,Vincent izvlaci revolver.Odjeknuo je pucanj.29.juna 1890.godine Vincent je umro.

PABLO PICASSO
(1881-1973)

Bio je slikar, vajar, dekorater i keramicar. Porijeklom Spanac, od rane mladosti je zivio i radio u Parizu. Poceo je kao postimpresionista, zatim osnovao kubizam. Prosao je klasicnu fazu pa se ponovo vratio kubizmu i priblizio apstraktnoj umjetnosti. Neobicno ingeniozan, raznovrstan i plodan umjetnik s bezprimjernom slobodom, krece se od helenske tradicije do umjetnosti varvara svih naroda. U svom tzv. ”crnackom periodu” (1907) radio je u drvetu, a u vrijeme kubizma (1912-1914) konstruisao kubisticke price prirode; od 1929-1934 ponovo se bavio skulpturom a zatim slikarstvom.
U njegovom opusu koji ima veliki uticaj na svjetsku umjetnost XX vijeka, posebno mjesto zauzima kompozicija ”Gospodice iz Avinjona”,”Gernika” …
Pablo Pikaso poceo je svoje umjetnicko stvaranje slikarstvom poznatim kao ”plava epoha”. Slike iz te faze imaju maniristicke deformacije i sivo-plavi hladni tonalitet, kojim je slikar izrazavao bijedu i glad siromasnih beskucnika. Poslije tzv. ”ruzicaste faze”, kojom nastavlja ekspresionizam prethodnog slikarstva samo u nesto vedrijim ruzicastim tonovima, Pikaso upoznaje iberku i crnacku kulturu i pod tim uticajem 1907 slika ”Gospodice iz Avinjona”. Ova slika novim odnosom figura i prostora predstavlja direktan uvod u kubizam. Odsjecne linije presjecaju povrsine tijela i prostora na manje geometrijske jedinice, tzv. Fasete, koje se medusobno potiskuju. Time se ostvaruje gust i tesan odnos izmedu figura i prostora i postize utisak volumena. Na ovoj slici Pikaso je napusti jednu tacku posmatranja u korist vise istovremenih, sto narocito dolazi do izrazaja u desnom aktu.
Pikasov kolaz ”Violina” iz 1913. istice plavu, zutu i crvenu boju. Upotrebom pijeska i boje, Pikaso je postigao razlicite-zrnastu i glatku-fakture i neravne povrsine koje djelu daju reljefni kvalitet. Kompozicija pokazuje neobicnu napetost, postignutu ne samo stepenastim preklapanjem i razmjestajem vertikalnih planova i instrumenata, vec i razlicitom velicinom otvora za zvuk, koji se nalazi na planovima iste plave boje. Prostor je jasno odvojen od predmeta ravnim i velikim povrsinama, od kojih neke podsjecaju na dezen i fakturu drveta tapeta.